KURUMLAR VERGİSİ KANUNU 5/1-B MADDESİ YURTDIŞI İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI

Kurumlar Vergisi Kanunu 5/1-b Maddesinde Yurtdışı İştirak Kazançları ile ilgili koşullar ve uygulama esasları düzenlenmiştir. Buna göre;

ü  İştirak edilen kurum A.Ş. ya da LTD. ŞTİ. niteliğinde olmalı

ü  İştirak edilen kurumun kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunmamalı

ü  İştirak payını elinde tutan kurumun yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %10'una sahip olmalı ve kazancın elde edildiği tarihten geriye doğru kesintisiz 1 yıl süreyle iştirak halinin devam etmiş olmalı

ü  İştirak kazancının elde edildiği tarih itibariyle iştirak payının kesintisiz 1 yıl süreyle elde tutulması konusunda rüçhan hakkı veya öz sermayeden, sermaye artırımı yoluyla sahip olunan hisselerin, eski iştirak payının elde edilme tarihi esas alınmalı

ü  Yurt dışı iştirak kazancının, iştirak edilen kurumun faaliyette bulunduğu ülke vergi kanunlarına göre en az %15 oranında gelir veya kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşımalı.

Örneğin:

 

ü  Söz konusu kurumun başka ülkelerde ödediği vergiler bu hesaplamaya dahil edilmez.

ü  Esas faaliyet konusu finansman temini, sigorta hizmetleri ve menkul kıymet ise vergi yükü %25 olmalı (güncel kurumlar vergisi oranı)

ü  İştirak kazancının elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmeli. Sonraki yıllarda transfer edilse bile istisnadan yararlanılamaz.

ü  Kur farkı gelir ya da gideri istisnanın konusuna girmez. Dönem karı/zararını etkiler.

ü  İnşaat, onarım, montaj, teknik hizmet için ayrı bir kurulması zorunluluğu var ise ana sözleşmede fiilen bu amaç dışında faaliyette bulunulmaması durumunda herhangi bir şar aranmaksızın istisnadan yararlanılır.

Güncel bir özelge:

Gelir İdaresi Başkanlığı

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, X şirketinin inşaat ve onarım işleri ile iştigal ettiği, 01.01.2020 tarihinde İngiltere’de inşaat ve onarım işi yapmak üzere İngiltere kanunları getirdiği zorunluluk uyarınca hisselerinin tamamı şirketinize ait olmak üzere Y şirketinin kurulduğu, bu kez %100 hissedarı olduğunuz Y şirketi bina inşaatı yapmak üzere % 50 hissesine sahip  olarak yabancı bir şirketle Fransa’da 2021 yılında 100.000,00 $ kar elde ettiği, kârın Fransa vergi kanunları uyarınca %12 oranında kurumlar vergisine tabi olduğu, yapılan kâr dağıtımının ise yine İngiltere kanunları uyarınca vergiden istisna edildiği belirtilerek, bu gelir dışında başka bir faaliyeti bulunmayan şirketin elde ettiği kârı hissedarı olduğu şirketinize transfer edildiği, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yurt dışı iştirak kazançları istinasından yararlanıp yararlanamayacağı veya aynı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca yurt dışı inşaat onarım işi kazanç istisnasından yararlanıp yararlanamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, hisselerinin tamamına iştirak ettiğiniz X firmasının, %50 nispetinde ortağı olarak elde ettiği iştirak kazancın İngiltere kanunları uyarınca vergiden istisna olması ve Y firmasının istisna kazancının dışında başka bir kazancının bulunmaması nedeniyle, yurt dışı iştirakinizden elde edilen kazanç Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "...iştirak edilen kurumun faaliyette bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az % 15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması." şartının ihlali sayılacağından söz konusu istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, İngiltere’de inşaat işlerinin yapılabilmesi için zorunlu olarak kurmuş olduğunuz X firmasının hissedarı sıfatıyla kar payını şirketinize aktarması halinde elde edilen bu kazanç, şirketinizce yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla yapılan inşaat, onarım ve montaj işlerinden elde edilen kazanç olarak değerlendirilemeyeceğinden, söz konusu kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendindeki istisnaya konu edilemeyeceği tabiidir.